Gurët në veshka dhe uretër

Gurët në veshka formohen nga shkaqe tё ndryshme, por shpesh haset fakti qё rrjedhin nga urina e koncentruar me ҫ`rast mineralet apo kripërat e acidit në urinën tuaj kristalizohen. Ata mund të gjenden në cilёndo pjesё tё traktit urinar nga veshkёt deri nё fshikёzёn e urinёs. Meshkujt formojnë gurë më shpesh sesa femrat, në raportin 3 me 1. Ky ndryshim tani po bëhet më i vogël, ndoshta për shkak të ndryshimeve në stilin e jetesës dhe dietës. Pacientët me gurë shpesh formojnë gurë më shumë se një herë në jetën e tyre. Varёsisht nga lokalizimi dhe madhёsia e gurit, ata mund tё nxjerren vetё gjatё urinimit, tё shfaqin dhimbje tё forta tё ashtuquajtura kolika renale, apo tё hiqen me intervenim kirurgjik.

Shkaqet e gurëve

Gurët në veshka shpesh nuk kanë njё shkak të caktuar apo arsye të vetme te formimit. Numёrohen disa faktorë qё mund të rrisin rrezikun si:

  • Historia familjare (gjenetika)

  • Gjinia Mashkullore

  • Dehidrimi

  • Dieta e caktuar

  • Mbipesha(obeziteti)

  • Sëmundjet e traktit digjestiv

  • Çrregullimet metabolike

  • Sëmundje të tjera

Simptomat dhe diagnoza e gurëve në veshka dhe ureter

Njerëzit shpesh i lidhin gurët në veshkë dhe uretër me dhimbjen. Megjithatë, simptomat mund të ndryshojnë nga dhimbje të forta deri në pa dhimbje fare, në varësi të karakteristikave të gurit, si madhësia, forma, dhe vendndodhja e gurëve në traktin urinar.

Dhimbjet e forta (kolika renale) Nnëse guri e bllokon rrjedhjen normale të urinës nëpër uretër ju do të përjetoni dhimbje të forta, të njohura si kolikë renale. Ajo është një dhimbje e mprehtë në zonën e ijeve dhe mesit (në anën e trupit, nga brinjët në kërdhokull). Burrat mund të kenë dhimbje gjithashtu edhe në testikujt e tyre (fig.2) Kolika renale shkaktohet nga një rritje e papritur e presionit në traktin urinar dhe murin e ureterit.

Përveç ultrasonografisë, ju mund të keni nevojë për një ekzaminim me rreze X të traktit urinar. Një metodë tjetër e zakonshme e diagnozës është skanimi CT (tomografia e kompjuterizuar). Për sëmundje të gurëve, bëhet një tomografi e kompjuterizuar pa kontrast (NCCT). Ky skanim mund të tregojë qartë madhësinë, formën, dhe trashësinë e gurit. Në disa situata, mjeku juaj mund të vendosë të bëjë skanim CT me kontras ose një urografi intravenoze. Këto imazhe japin informacion shtesë në lidhje me funksionin dhe anatominë e veshkave.

Analiza e gurit dhe testet tjera:

Në rastin e kolikës renale, urina dhe gjaku testohen për të parë nëse keni infeksion ose pamjaftushmëri të veshkave. Nëse keni rrezik të lartë të formimit të më shumë gurëve, do të bëni teste shtesë të njohura si vlerësim metabolik.

Trajtimi i gurëve në veshka dhe ureter

Faktorët që ndikojnë në marrjen e vendimit përfshijnë:

  • Simptomat tuaja

  • Karakteristikat e gurit

  • Historinë tuaj mjekësore

  • Llojin e trajtimit në dispozicion në spitalin tuaj dhe ekspertiza e mjekut

  • Preferencat tuaja personale dhe vlerat

Jo të gjithë gurët kërkojnë trajtim. Ju keni nevojë për trajtim nëse guri shkakton shqetësim dhe nuk kalon natyrshëm me urinë. Nëse keni gurë në veshkë apo uretër e cila nuk shkakton shqetësim, në përgjithësi nuk do të trajtoheni. Mjeku do t’ju japë një program kohorë për vizita kontrolli të rregullta për t’u siguruar që gjendja juaj nuk do të përkeqësohet. Nëse guri juaj ka të ngjarë të kalojë me urinë, mjeku mund të lëshojë recetë për barna për të lehtësuar këtë proces. Ky quhet mjekim konservativ.

Trajtimi konservativ

Shumica e gurëve në veshka apo uretër do të largohen nga trupi juaj ndërsa urinoni. Megjithatë, në varësi të madhësisë dhe vendndodhjes së gurit, do të duhet pak kohë që guri të kalojë. Mjeku juaj mund të japë me recetë barna për t’ju ndihmuar që guri të kalojë më shpejt dhe për të kufizuar.

Litotripsia me valë-shok (SWL)

SWL bëhet me një makineri e cila mund t’i thyejë gurët nga jashtë trupit. Për të thyer gurin, valët-shok të përqendruara (pulse të shkurtra të valëve të tingullit me energji të lartë) transmetohen në gur nëpërmjet lëkurës. Guri e përthithë energjinë e valëve dhe kjo e thyen në copa më të vogla. Pastaj fragmentet e gurit kalojnë me urinën (Fig. 1). SWL është e përshtatshme për mbi 90% të të gjithë pacientëve. Megjithatë, suksesi i saj varet nga disa faktorë si karakteristikat e gurit dhe gjendja juaj fizike.

Ureteroskopia (URS)

URS është një lloj trajtimi që bëhet me një endoskop të kalibrit të vogël. URS është e zakonshme, normat e suksesit janë të larta, dhe rreziku i komplikimeve është i ulët. Për URS ju do të kryeni anestezi të përgjithshme, shpinore ose intravenoze. Pasi të jeni nën anestezi, mjeku hyn në fshikëzën tuaj të urinës me endoskop përmes uretrës pa bërë prerje në trupin tuaj. Guri largohet jashtë duke përdorur një “shportë” të veçantë.

Parandalimi i rishfaqjes së gurëve në veshka

Disa pacientë të cilët kanë pasur gurë në veshkë ose ureter, mund të formojnë sërish gurë në të ardhmen. Pasi guri kalon apo është larguar, mjeku do të përcaktojë nëse jeni në rrezik të lartë për përsëritje. Për ta bërë këtë, ai ose ajo duhet ta analizojë gurin. Përveç kësaj, mjeku do të kontrollojë rezultatet e analizave të gjakut dhe urinës të cilat janë bërë para trajtimit. Nëse keni rrezik të lartë të rishfaqjes, mjeku do të kryejë një sërë analizash specifike të gjakut dhe urinës. Në varësi të rezultateve të analizave, mjeku do të rekomandojë masat parandaluese ose analiza të mëtejshme. Këshilla të përgjithshme të stilit të jetesës për të parandaluar gurët:

  • Pini më shumë

  • Sigurohuni që të pini 2.5 deri 3 litra çdo ditë

  • Pini në mënyrë të barabartë gjatë gjithë ditës

  • Zgjidhni pije me pH neutral, veçanërisht ujë

  • Vëzhgoni se sa urinë bëni, ajo duhet të jetë 2-2,5 litra çdo ditë

  • Vëzhgoni ngjyrën e urinës tuaj, ajo duhet të jetë e çelët

  • Pini edhe më shumë në qoftë se jetoni në një klimë të nxehtë ose bëni shumë ushtrime fizike. Kjo do të ju ndihmojë për të balancuar humbjen e lëngjeve

  • Përshtatni dietën tuaj:

    Në varësi të situatës tuaj individuale, mjeku mund t’ju rekomandojë që të përshtatni dietën tuaj. Është e rëndësishme që ta diskutoni fillimisht me mjekun këtë. Mbani një dietë të ekuilibruar dhe të larmishme. Hani shumë perime, fibra, dhe fruta (sidomos agrume).
    Mundohuni të hani ushqime me pak oksalate si vezë, thjerrëza, oriz të bardhë, mollë me lëvore, rrush, lulelakër, kungull, etj. Sigurohuni që dieta juaj të përmbajë sasi të mjaftueshme të kalciumit (rreth 1,000 miligram në ditë). Megjithatë, jini të kujdesshëm me suplementët e kalciumit, zvogëloni sasinë e kripës në dietën tuaj (jo më shumë se 3 deri në 5 gram në ditë), mos hani shumë proteina shtazore, veçanërisht të mishit nga kafshët e reja. Në vend të kësaj, hani më shumë proteina bimore, që gjenden për shembull në avokado, lulelakër, apo bizele. Mbani një peshë të shëndetshme (indeski i masës tuaj trupore duhet të jetë midis 18-25 kg/m2)

Keto informacione jane marre nga faqja zyrtare e shoqates se urologjise europiane (EAU).

”Vjen në valë dhe nuk ulet në qoftë se ju ndryshoni pozicionet.” Ajo është përshkruar si një nga përvojat më të dhimbshme, të ngjashme me dhimbjet e lindjes.

Simptoma të tjera që mund të shoqërojnë kolikat renale janë:

  • Të përziera

  • Vjellje

  • Gjak në urinë (urina duket rozë)

  • Urinim i dhimbshëm

  • Temperaturë

Kolika renale është gjendje urgjente dhe ju duhet të kontaktoni mjekun tuaj të familjes ose spitalin më të afërt për të lehtësuar dhimbjen. Në rast të temperaturës së lartë ju duhet të kërkoni menjëherë ndihmë mjekësore. Dhimbje e topitur ose asimptomatike.

Gurët gjithashtu mund të shkaktojnë dhimbje të përsëritura, të topitura në ije. Kjo dhimbje mund të tregojë gjithashtu për sëmundje të tjera, prandaj ju do të duhet të bëni analiza mjekësore për të zbuluar nëse keni sëmundje të gurëve në veshka apo uretër. Disa gurë nuk shkaktojnë ndonjë shqetësim. Këto quhen gurë asimptomatik dhe zakonisht janë të vegjël. Në përgjithësi gurët asimptomatik zbulohen gjatë imazherisë me rreze-X apo procedurave të ngjashme të imazherisë për gjendje të tjera.

Diagnostikimi i gurëve në veshka dhe ureter

Mjeku bën një sërë analizash për të kuptuar se çfarë i shkakton simptomet tuaja. Kjo quhet diagnozë. Së pari, mjeku ose infermierja do të marrë historinë tuaj mjekësore dhe të bëjë një ekzaminim fizik. Pastaj, ata do të marrin imazhet e trupit tuaj dhe do të kryejnë analiza të tjera nëse është e nevojshme.

Teknikat e imazherisë

Për të lokalizuar gurin, mjeku duhet të marrë imazhet e organeve tuaja të brendshme. Ju do të bëni një ultrasonografi (e njohur edhe si ultratingulli), e cila mund të konstatojë nëse guri shkakton bllokim (obstruksion) tё rrugёve urinare duke parё nёse veshka është e zmadhuar. Mjeku duhet të kontrollojë nëse guri vazhdon të lëvizë dhe nëse veshkat tuaja vazhdojnë të funksionojnë mirë.

Trajtimi aktiv i gurit

Ka tre mënyra të përgjithshme për të hequr gurët:

  • Litotripsia me valë shok (SWL)

  • Ureteroskopia (URS)

  • Nefrolitotomia perkutane (PNL)

Secila prej këtyre procedurave ka avantazhe dhe disavantazhe.

Është e rëndësishme që të flisni me mjekun tuaj për simptomet dhe rezultatet e analizave për të gjetur mundësinë më efiçente të trajtimit për ju. Në bazë të asaj se ku është, në veshkë ose uretër, mjeku mund të rekomandojë mundësi të ndryshme trajtimi. Nëse nuk keni simptoma, mund të trajtoheni në rast se:

  • Guri vazhdon të rritet

  • Jeni në rrezik të lartë të formimit të një guri tjetër

  • Keni një infeksion

  • Guri juaj është shumë i madh

  • Preferoni trajtimin aktiv

Mjeku juaj do të rekomandojë heqjen e gurit në ureter nëse:

  • Ai duket shumë i madh për të kaluar me urinë

  • Vazhdoni të vuani nga dhimbja ndërsa merrni mjekim

  • Veshkat tuaja nuk funksionojnë si duhet ose mund të mos funksionojnë si duhet

Nefrolitotomia perkutane (PNL)

PNL është operacion për të hequr gurët e mëdhenj drejtpërdrejt nga veshka. Avantazhi është se edhe gurët shumë të mëdhenj hiqen me një operacion të vetëm.

Megjithatë, ajo është shumë invazive krahasuar me SWL dhe URS dhe ka një rrezik të lartë të komplikimeve. Ndërlikimet më të shpeshta të PNL janë rrjedhja e gjakut dhe temperatura.

Kur duhet ta marr në konsideratë PNL?

PNL duhet të merret në konsideratë kur guri është shumë i madh (më i madh se 2 centimetra) dhe nuk ka lëvizur në ureter. Doktori mund ta diskutojë gjithashtu PNL si një mundësi trajtimi nëse:

  • Keni më shumë se një gurë

  • Guri juaj është shumë i fortë

DR. AJET XHAFA
DR. AJET XHAFAKirurg Urolog
Dr. Ajet Xhafa ‒ Kirurg urolog, ka lindur në vitin 1980 në Bulqizë. Pas perfundimit te liceut ushtarak “Maltepe Askeri Lisesi”, në Izmir të Turqisë, ai fitoi të drejtën e studimeve për mjekësi të përgjithshme në “Spitalin Ushtarak Akademik Gulhane” GATA, në Ankara. Pas perfundimit me sukses te Fakultetit te Mjekësisë, ku mori titullin “Doktor i Mjekësisë”. Ne tetor të vitit 2006 filloi specializimin në degën e urologjisë. Pas prezantimit me sukses së tezës në lidhje me rolin e fetuin-A-së në formimin e gurëve të calcium-fosfatit (shih publikimet), dhe të përfundimit të provimit të specializimit më 07 Tetor 2011, morititullin “Specialist i urologjisë”, si dhe gradën “Ustegmen” (Toger).

Rezervo Takim me Doktorin

Faleminderit për interesimin tuaj. Duke klikuar linkun më poshtë ju mund të komunikoni me mua drejtpërdrejt dhe të caktoni një takim.
Ju do të kontaktoheni nga unë sa më shpejt që të jetë e mundur.

    ORARI I PUNËs

    E Hënë – E Premte 9:00 – 16:00
    E Shtunë 9:00 – 11:00
    Termine në spital:

    +383 (0) 38 221 661